2015 Aralık ayında gerçekleştirdiğimiz Asya gezimizin ikinci yarısını Kuzey Tayland’a ayırdık. Gezimizin ilk yarısına ait...
Şifrelerin dünyası
Cemal BüyükgökçesuHayatınızda şifrelerin ne kadar yer kapladığını düşündünüz mü hiç?
Bir örnek vereyim:
Muhtemelen güne cep telefonunuzu açmak için PIN kodunuzu girerek başlıyorsunuz. Benim telefonum zaten 24 saat açık diyorsanız mutlaka ekran kilidiniz vardır, değil mi…
Sonra bilgisayarınızı açıyorsunuz, profilinize herkesin erişimini engellemek için şifre koyduysanız (ki muhtemelen koymuşsunuzdur) onu girmeniz gerekli öncelikle. İnternet’e bağlanmak için şifre girmiyorsunuz, çünkü zaten tanımlı. Kimbilir hangi şifreyi kullanmıştınız zamanında. Artık hatırlamanıza imkan yok.
E-posta, google, facebook, twitter, linked-in gibi tüm hesaplarınızın şifresini giriyorsunuz eğer tarayıcınızda kayıtlı değillerse.
Ha, bir de yanlışıkla tarayıcı geçmişinizi temizlediyseniz vay halinize.
Onlarca şifre baştan hatırlanacak, hatırlanabilirse…
***
Bilgisayarı bir kenara bıraktım. Öğlen arasında para çekmek için dışarı çıktınız. 4 haneli ATM şifrenizi girmelisiniz. Hem bunun şakası yok. Hatalı girersiniz, bir de bankaya gitme, yeni şifre alma derdi falan çıkar. Düşünmesi bile kötü.
Neyse; çektiniz paranızı, Internet’ten hesabınızı kontrol edeceksiniz.
Yine stres dolu dakikalar. 1 değil, 2 değil, en az 4-5 güvenlik aşamasını başarıyla geçmeniz gerekli. Üstelik buradaki şifrelerin her ay değişmesi gerekiyor güvenlik nedeniyle. En son hangi şifreydi derken, biraz da şansın yardımıyla, hallettiniz işinizi…
***
Günün kısa bir kesitinden şifrelerle dolu hayatımıza ufacık bir örnek bu.
Hayatımızda bu kadar büyük bir yer kaplayan ve çok önemli hesaplarımıza/araçlarımıza erişimimizi sağlayan şifrelerimizi oluştururken güvenli olmalarına önem veriyoruz muyuz peki?
Şifre kullanan insanların yüzde 79’u ele geçirilmesi kolay ve oldukça güvensiz şifreler kullanıyor. Siz bu yüzde 79’un mu, yoksa bilinçli şifre kullanan yüzde 21’in içerisinde misiniz?
***
Aşağıdaki infografikte şifreler dünyasının detaylarını paylaştım.
Görselden birkaç ilginç ve önemli detay:
- Bugüne kadar en çok kullanılan 20 şifreyi görselin üstünde görebilirsiniz. Özellikle hatırlanması kolay sıralı sayıların çok yaygın olarak kullanıldığını ve doğal olarak tahmin edilmesi en kolay şifreler olduklarını anlayabiliriz.
- En çok kullanılan şifrelerin dörtte biri, kullanıcının gerçek isminden oluşuyor. Aynı zamanda insanların yüzde 16’sı şifre oluştururken isimlerini de şifreye dahil ediyorlar. Yani, şifre olarak ismimizi kullandığımızda tahmin edilmesi de bir o kadar kolay oluyor.
- İnsanların neredeyse dörtte biri şifrelerini 6 karakterden oluşturuyor. Her beş kişiden biriyse 8 karakterli şifre kullanmakta. Şifre uzadıkça, kullanan insan sayısı gittikçe azalıyor. Oysa, şifre uzadıkça tahmin edilmesi de bir o kadar zorlaşmakta.
- NASA’nın önerisi, şifrelerin en az 8 karakterden oluşması ve içerisinde değişik türden karakterler barındırması. Yani, rakamların, büyük harflerin, küçük harflerin, ve noktalama işaretlerinin karışık olarak kullanıldığı ve en az 8 karakterden oluşan şifreler son derece güvenli.
- Örneğin “12345”, “cemal”, “12345cemal” tahmin edilmeleri çok kolay şifreler. Oysa, “tmN58-*2” şeklinde karmaşık karakterlerden oluşan bir şifrenin tahmin edilmesi neredeyse imkansız.
Kolay hatırlanabilir, aynı zamanda tahmin edilmesi zor şifreler oluşturmak için aşağıdaki yöntemi uygulayabilirsiniz:
- 1o kelimeden oluşan ve sizin için anlamlı bir cümle kurun. Mesela: “Her yıl ondört şubatta kız arkadaşıma en sevdiği çiçeği alırım.”
- Cümledeki kelimelerin ilk harflerini yanyana yazın: “hyoşkaesça”
- Şifreyi karmaşıklaştırmak için sesli harfleri büyük yazın: “hyOşkAEsçA”
- Daha da karmaşık yapmak için şifrenin arasına sizin için anlamlı 2 rakam ekleyin: “hyOş14kAEsçA”
- Bulunmasını imksansız hale getirmek için şifrenin başına ve sonuna noktalama işareti ekleyin: “?hyOş14kAEsçA!”
- Oluşturduğunuz 14 karakterli ve son derece güvenli, aynı zamanda hatırlaması kolay şifreniz: ?hyOş14kAEsçA!
***
Şifre güvenliği konusunu küçümsemeyin kesinlikle.
Böylesine basit ama etkili yöntemlerle önlemler almak, ileride keşke demekten çok daha iyidir.
Kaynak: